Pagina's

10 maart, 2010



BP schrijft...



ECCE HOMO



Ooit had ik een vriend die het leven omschreef als een noodzakelijk kwaad. Hij tekende en schilderde heel minitieus alsof hij niets van het leven wilde missen, het royale kleurrijke gebaar was hem vreemd. Toch was het geen somber man, er viel best met hem te lachen. "Maar eens", zei hij "maak ik er een eind aan." Als wij vroegen waarom dan wel, kregen we steevast als antwoord: omdat er een moment komt dat ik niet meer verder wil. Klare taal waar niet tegenop te boksen was. Rond zijn dertigste zond hij zijn vrouw naar haar familie, nam een handvol pillen, liet zich vollopen met alcohol en stapte de straat op. Wegens dronkenschap werd hij opgepakt en in een cel gestopt. Die cel is hij niet meer levend uitgekomen. Hij had gedaan wat hij beloofd had.

Wij hadden een gemeenschappelijke vriend die schreef en tekeningetjes maakte op alle stukjes papier die hij tegenkwam. Die vriend was met het minimale in het leven tevreden. Hij werkte zolang ik hem kende voor een zakcentje als loopjongen bij een kantoorboekhandel en woonde op een kamertje in een tehuis voor arbeiders. Het kopen van tandpasta vond hij zonde van het geld. Hij poetste zijn tanden met zeep. Van moderne muziek moest hij niets hebben, hij beluisterde alleen klassiek via een transistorradio. Zijn houding tegenover het leven was gelijk aan dat van die eerste vriend, met dien verstande dat deze jongen wel over zelfdoding sprak, maar ons het gevoel gaf dat nooit te zullen doen.

Het zelfportretje Ecce Homo uit 1966 is van hem.

Een derde studiegenoot uit hetzelfde groepje, een zeer begenadigd tekenaar en etser die nooit over zelfdoding sprak maar eerder leek te genieten van zijn succes, maakte precies een jaar na de eerste - volkomen onverwacht - een eind aan zijn nog niet dertigjarige leven. Hij had een afspraak met een goede vriend om op zijn atelier over het werk te praten. Die vriend trof hem aan, bungelend aan een stuk touw.
Morsdood.
Van hem hebben we altijd gedacht dat zijn noodlottig handelen een noodkreet was en dat hij zijn makker net iets eerder had verwacht. Maar zeker weten zullen wij dat nooit.

't Leven is een feest, maar niet voor iedereen.



***
**
*

6 opmerkingen:

  1. Gelukkig ben ik er zeker van dat het niet aan jouw/ jullie vriendschap gelegen zal hebben, Familie en verpleeghuizen zijn een noodzakelijk kwaad, maar vrienden zijn even moeilijk te doorgronden!
    Voor mij zijn hersenen een complex electro-hydraulisch mechanisme met een ventieltje waardoor alles binnen seconden kan veranderen...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Een heftig stuk. Hebben we hier te maken met een wederzijds gebrek aan communicatie? Met een verdrongen en tegelijk unbewust doorgeven van (besmettelijke) herinneringen door de ouders? Met een modeverschijnsel? Met een een na-oorlogs, nihilistisch tijdgeest? Of weet je helemaal niets te zeggen over de diepere beweegredenen achter deze rij meerkwaardige suicides?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Niemand komt uit eigen vrije wil op de wereld, het is de wil van de ouders of zelfs dat niet. Uit het leven stappen kan je zelf regisseren. De na-oorlogse, nihilistische tijdgeest zal er zeker mee te maken hebben, maar ik denk dat van weinig gevallen de werkelijke beweegredenen bekend zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Het blijven individu na individu intrigerende gevallen.. (Gevallen is een naar woord, vindik, maar 'cases' klinkt ook weer zo kil en zegt eigenlijk niks anders ;-/)

    Mijn idee is dat het onder o.a. kunstenaars meer voorkomt. Klasgenoot op academie idem dito, had een van jouw verhalen geweest kunnen zijn.

    Die klasgenoot bleek overigens een bijzonder indrukwekkende pastoor te hebben (die hem eigenlijk niet eens kende) die er een werkelijk prachtige en zeer respectabele uitvaart van wist te maken, compleet met voorlezen van de afscheidsbrief, tentoonstellen van zijn (achteraf bezien morbide) schilderijen en aan het woord laten van nabestaanden. Nog altijd een troost, die beelden, ook voor de uitvaart van mijn zus die 180graden anders en dodelijk kil-kerks was.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik weet niet of het onder kunstenaars meer voorkomt dan bv onder bouwvakkers of bankdirecteuren. Ik denk dat de dood, ook de zelf gekozen dood hoort bij ons bestaan. Zoals die eerste vriend zei: er komt een moment dat ik er geen zin meer in heb. Basta.
    Ik heb veel balken, veel touw en andere hulpmiddelen om een eind aan mijn leven te maken, soms denk ik daar ook wel aan, zoals dat een ieder overkomt. Maar ik geloof niet dat ik het ooit zal doen, ik ben daarvoor te laf en wil mijn nabestaanden niet opzadelen met de door mij achtergelaten rotzooi.

    Ben blij dat je reageerde Jolie!

    BeantwoordenVerwijderen