R E K E N E N

Als woord liggen 'rekenen' en 'tekenen' heel dicht bij elkaar, maar de betekenis van beide woorden ligt juist ver uit elkaar. Je zou kunnen zeggen dat rekenen streng aan regels gebonden is en tekenen een grote mate van vrijheid kent.
Als jonge Montessoriaan kon ik redelijk tekenen, maar rekenen was voor mij een straf. De meest simpele sommen begreep ik doodeenvoudig niet of wilde ik niet begrijpen. Van algebra begreep ik niets, meetkunde vond ik interessant, maar tot een goede oplossing van een probleem kwam ik zelden.
Mijn vader was voor mij een geduldige leermeester. Als ik iets niet begreep moest ik bij hem komen zitten en probeerde hij mij uit te leggen hoe je een berekening diende te maken. Hij was er achter gekomen dat ik het wel wist, maar een gigantische, onlogische omweg maakte om er te komen. En hoe langer de weg, hoe meer kansen om een fout te maken. En met fouten krijg je geen goed verslag of cijfer!
Welke omwegen ik nou precies maakte weet ik niet meer, maar het ging ongeveer zo:
Een simpele vraag: hoeveel is 5+10? Voor mij waren die twee niet te koppelen want de één is even en de andere oneven (!?). Maar als ik er nou een zes en een negen van maakte had ik alleen maar te maken met drieën, twee maal drie en drie maal drie en daar kon ik wat mee. Dat dat net zo goed even en oneven is had ik tot gisterenavond niet in de gaten. Ik vroeg mij bijvoorbeeld af wat die X nou in een rekensom te zoeken had, ik was toch bezig met cijfers! In een gesprek bij vrienden vertelde ik over deze problematiek en werd er meteen geopperd dat het een vorm van dyslexie zou kunnen zijn. Ik denk dat al jaren, maar krijg zelden bijval.
Als mijn vader van dyslexie had geweten, was hij ongetwijfeld anders met mijn probleem omgegaan.

PUNTMUTSLEUGEN

Een van de Tien Geboden zou moeten zijn: Lieg niet. Maar in het rijtje (wikipedia) van 17 Geboden komt het niet voor. Ergo, JP hoeft zich er niet aan te houden. Hij zal het dus wel worden.

Maar eigenlijk gaat dit stukje over de PUNTMUTSWASPLAAT. (Hygrocybe acutoconica)
Een deel van mijn tekst over paddenstoelen van een paar dagen terug stuurde ik naar het BD en zij namen het integraal over en plaatsten er een foto bij waarvan ik dacht: dit is een grap, dit is geen paddenstoel maar een kaars! het lontje is duidelijk zichtbaar.... dacht ik.
Maar de puntmutswasplaat is geen grap of kaars, maar wel degelijk een paddenstoel, ik hoop er ooit een tegen te komen.

METABO VLAKSCHUURMACHINE

Het werken met hardhout betekent voorboren en schroeven, anders splijt het. Meestal schroef ik aan de onderzijde van het blad latten, maar de geringe dikte van deze planken laat dat niet toe, dus schroef ik door de planken in staande liggers. De verzonken schroeven heb ik afgedekt met een druppel rode epoxyhars. Vanmorgen was ik druk doende die rode bultjes vlak te schuren totdat de METABO vlakschuurmachine het met een luide PENG begaf! Er zat geen beweging meer in.
Nou ben ik niet iemand die zo'n kapot apparaat meteen in de container gooit, omdat ik graag wil weten waarom hij ermee opgehouden is. Na enig gedemonteer was de oorzaak snel duidelijk: het lager was een puinhoop. In dit type lager zit een soort tussenring die de kogeltjes op de juiste afstand houdt, van die ring zijn slechts tot bolletjes gedraaide restanten te zien. Als een lager het op deze manier begeeft is er meestal meer kapot, ook het 'contra gewicht' heeft duidelijk een opdonder gehad. Voor een zeven jaar oude machine niet de moeite waard een poging tot reparatie te doen.

F U N G I T I M E

In onze eigen tuin hebben we tot nu toe drie soorten eetbare paddenstoelen gevonden en ook gegeten. Meerdere malen de Weidechampignon, Parasolpaddenstoel en één keer Grijze Oesterzwammen. Ook nu hebben we op twee plekken een grote groep Weidechampignons, maar nog te klein om te plukken.

Vanmorgen lokte het verlangen naar verse boleten ons naar het bos. Helaas vonden wij die niet, maar wel veel anderen waarvan we niet zeker waren of ze eetbaar zijn. Die laten we staan. Van de blauw-groene hierboven stond een grote groep, de één nog mooier dan de andere. Als het de Aniseed Toadstool (Clitocybe odora) is, maar dat denken wij niet, zouden wij een heerlijke maaltijd gemist hebben.

Het liefdespaar hieronder hebben we ook maar laten staan, geen idee of ze eetbaar zijn, maar er stonden er genoeg.

Op weg naar huis gingen we nog even kijken op een plek die een buurvrouw ons vertelde, de wallen rond de vesting Heusden. Daar vonden en plukten we bijna twee kilo Champignons! Die gaan de pan in voor directe consumptie of anders in de vriezer.

Dit weekeinde stond er over twee pagina's een artikel over paddenstoelen in het Brabants Dagblad onder de kop: Geniet, maar pluk met mate. Maar volgens vele 'natuur' organisaties en plaatselijke politieverordeningen mag dat helemaal niet en riskeer je een forse boete als je het wel doet. En dat alles onder het mom van "als je plukt, verdwijnt de paddenstoel", of zoals ik ook las: "als jij plukt, kan een ander er niet van genieten". Maar het plukken van paddenstoelen doet de soort niet verminderen, daar zijn andere oorzaken voor en een ieder die regelmatig door het bos loopt kan beamen dat de meeste paddenstoelen kapot getrapt worden. Flauwekul argumenten dus.
Paddenstoelen waren en zijn een schakel in onze voedselketen, maar in Nederland zijn de regelneven dat vergeten. De rest van Europa gaat het bos en veld in en geniet van de opbrengst, voor privé en commerciële doeleinden. In Frankrijk kan je met een zak vol paddenstoelen naar elke willekeurige apotheek waar ze je kunnen vertellen of ze eetbaar zijn of niet. Rond Berlijn zijn adressen te vinden waar ze jouw mandje bekijken en zeggen welke wel of niet betrouwbaar zijn. En in het noord-oosten van Europa leer je gewoon van je ouders wat wel of niet eetbaar is

In Nederland zijn wij dat totaal vergeten.

I.v.K.N.O.

Telkens als ik deze foto zie moet ik denken aan de geweldige sfeer die hing in het oude gebouw van het Instituut voor Kunst Nijverheids Onderwijs in de Gabriël Metsustraat te Amsterdam. Het ging er zeer gemoedelijk aan toe maar juist daardoor waren we zeer gemotiveerd. Op deze z/w prent uit 1962 (?) krijgen wij kunstgeschiedenis van Henk Brouwer, daar kwam geen dia bij te pas. Hij hield een verhaal en stak daarbij zo nu en dan een boek ter illustratie omhoog. Aan de gezichten te zien werkte dat zeer aanstekelijk.
Wij volgden avondonderwijs, misschien dat dat ook mede een beetje de sfeer bepaalde.
In 1967 verliet ik met pijn het oude gebouw bij het Museumplein om mijn studie af te maken en eindexamen te doen in een door Gerrit Rietveld ontworpen betonnen gebouw met veel glas in Amsterdam zuid. De sfeer uit het oude gebouw was ver te zoeken. Voor de grap zei mijn docent Carel Kneulman eens tegen mij: "Misschien moet je eens een beitel zetten in die verdomde betonnen palen". Binnen dat gebouw heeft de afdeling beeldhouwen meerdere locaties gekend.
Later heeft dat 'Rietveld' gebouw natuurlijk zijn eigen sfeer gekregen en is de Rietveld Academie uitgegroeid tot een 'kunstinstituut' met internationaal aanzicht, dat met het oude I.v.K.N.O. weinig meer te maken heeft. Een jaar of drie terug ben ik met L. nog eens naar een eindexamenpresentatie geweest. Het 'je werk verkopen', wat ons nooit geleerd was, was gemeengoed geworden. De voertaal leek engels, de sfeer om te snijden, maar dat kan aan mij gelegen hebben. In de meer dan dertig jaar dat ik als student en docent met het instituut te maken heb gehad, hebben meerdere directeuren de scepter gezwaaid, de meesten met gevoel voor studenten, docenten en gebouw, nooit ter meerdere glorie van zichzelf. De man die nu aan het roer staat en die ik elders heb leren kennen, zie ik als een omhooggevallen pedante kunstpaus met slechts oog voor groei. De directeur ten tijde van de fusiegolf wilde klein en zelfstandig blijven omdat hij alle medewerkers en studenten wilde kennen en dat waren er toen, avond- en dagschool samen, ook al heel wat.
Nu hoor en lees ik dat de huidige directie het Rietveld gebouw wilde verruilen voor het voormalig GAK gebouw aan het Bos en Lommerplein, een onzalig plan dat gestopt diende te worden.
Op deze protest-site verwoordt een aantal mensen ook mijn gevoel over het gebouw en de huidige directeur. Een ingezonden brief van Wim Crouwel maakt duidelijk waar Tijmen steken laat vallen; sterker nog, de steken niet herkent.
Sinds 10 september lijkt het gevaar gekeerd: het onnozele plan gaat niet door, de opleiding blijft voorlopig waar hij is, namelijk in het door Gerrit Rietveld ontworpen gebouw De RIETVELD ACADEMIE.
Maar blijf waakzaam, de snoodaard zal niet rusten voordat er een instituut is met zijn naam op de gevel. Studenten en docenten zijn ondergeschikt aan de grootheidswaanzin van een gemankeerd artiest. Ik ken docenten die zelfs dat niet doorzien, maar bezig zijn de A.O.W. te halen!

Mijn I.v.K.N.O. of zelfs 'Rietveld' is het allang niet meer, maar dat is aan mensen die net zijn afgestudeerd niet uit te leggen.

WONDERLIJKE VERGROEIING

Bij het rapen van gevallen Kweeperen kwam ik deze wonderlijke 'vergroeïng' tegen. Een rijpe Kwee met een onvolgroeide vrucht en daartussen een verdord blad. Het doet denken aan een jong ijsbeertje op moeders rug.
Bij nadere beschouwing en na het lospeuteren van de 'kleine', blijkt er toch iets anders gebeurd te zijn. De grasspriet had al een belletje kunnen doen rinkelen! De volwassen Kwee was bovenop de al langer geleden gevallen kleine vrucht terechtgekomen die zich onder een blad had verstopt.
De kleine zat zeker voor een derde deel in het vruchtvlees van de grote. En iemand die wel eens een Kwee heeft doorgesneden weet dat dat vruchtvlees behoorlijk hard is. Als de grond niet zo droog dus hard was geweest zou het kleintje niet in de vrucht, maar in de grond verdwenen zijn. En dat het droog is geweest is goed op de onderste foto te zien, nooit eerder zag ik opengebarsten vruchten liggen! Dat moet gebrek aan vocht zijn. Ik hoop er toch nog een goed wijntje van te kunnen maken.

Een recept voor Kweewijn kunt u vinden op mijn blog van 2 en 3 oktober 2006. Typ Kwee wijn in in het venster -zoeken in deze blog-.

L O O D G I E T E N

Toen wij de pick-up en het Huuske pas hadden zei de baas van onze garage: "Je moet vooraan eens vijftig kilo extra aanbrengen, dan zal de wagen beter in balans zijn en een beter stuurgedrag vertonen."
Hij had het over een paar betonnen stoepranden of een (ouderwetse) baal cement, maar die hang je niet zomaar even op en bovendien zijn die nogal groot in volume.
Ik dacht eerder aan lood, klein van volume en behoorlijk van gewicht. Lood verzamel ik al vanaf het moment dat ik het nut ervan inzag, ik heb dan ook behoorlijk wat kilo's in huis.
De stukjes U profiel die ik gisteren afzaagde zijn bedoeld als afsluiting/ophanging van een vierkante pijp die ik vanmiddag vulde met lood. Intuïtief dacht ik wel te komen aan de genoemde vijftig kilo, maar toen de pijp met lood afgekoeld was en ik 'm op de weegschaal zette, kwam de wijzer niet verder dan 28 kg!
"Waarom" dacht ik meteen, "heb ik het niet van te voren uitgerekend?" Maar rekenen is nooit mijn sterke kant geweest; sterker nog, er is meer misgegaan omdat ik iets 'uitrekende' dan wanneer ik het niet deed. 'Omdraaiingen' hebben mij al heel wat ellende en gevloek gebracht.

Nu ben ik achteraf aan het rekenen geslagen (zowel uit het hoofd als met de calculator), maar de uitkomst ligt hoger dan het werkelijke gewicht. Waar gaat het fout?

De buis is inwendig 6,5 x 6,5 x 74 cm, dat is 3126,5 cm3
Het soortelijk gewicht van lood is 11,35 gram/cm3
Alleen het lood in de pijp zou dan 35,48 kilo moeten wegen!

Is de weegschaal niet goed?
Klopt mijn berekening niet?

Wie helpt mij uit de droom?

NOG EEN STOOMMACHINE!

Deze BEWO gietijzeren beugelzaagmachine is vermoedelijk van net ná de WO II. Ik kocht hem zo'n twintig jaar geleden van een collega beeldhouwer en betaalde er hfl. 100.-- voor. De collega kocht een moderne beugel-lintzaagmachine voor veel meer guldens dan de honderd die hij van mij kreeg. Van die nieuwe aanschaf kreeg hij al snel spijt, zijn oude zaag bleek meer solide en nauwkeuriger dan dat nieuwe 'blikken ding'! Ik kan het niet ontkennen. Ik zaagde al eens plakjes van 2 mm van een stuk rondstaal van 100mm zonder noemenswaardige dikte tolerantie!

Vandaag had ik twee stukken U profiel nodig, 8x8x4.5 cm gemiddeld 6mm dik. Hij doet er nog geen vijf minuten over en dan valt het afgezaagde stuk op de grond. Meestal tenminste!

Het geluid is weer voor liefhebbers, maak er van wat je wilt.
De eerste opname deed ik uit de hand en maakte hem in QiuckTime op lengte. Voor de tweede blies ik het stof van m'n statief voor een vastere hand, deed wat licht aan en hoopte op de val van het afgezaagde stuk!

ALLEEN VOOR LIEFHEBBERS

De kleur en geur van hout.

Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar voor 'pallets' worden soms de mooiste houtsoorten gebruikt! Natuurlijk is het 'resthout' maar daarom niet minder mooi. Purperhart is zo'n houtsoort, ik kan het niet over mijn hart krijgen dat zomaar in de haard te gooien. Twee keer eerder al heb ik het over dit prachtige hout gehad en dit zal niet de laatste keer zijn.
Ik heb nog een aantal van die grijs/paarse pallet balkjes met spijkergaten liggen en weet eigenlijk niet goed wat ik er mee moet.
Omdat de dag vandaag met regen begon en tuinwerk geen optie was heb ik zo'n balkje doormidden gezaagd en op de vlakbank bewerkt tot een handzaam stuk voor op de draaibank.
Ik heb geen houtdraaibank, maar een zeer oude metaaldraaibank waarop ik tegen alle regels in ook hout en andere materialen draai.
Tot nu toe zonder noemenswaardige problemen.
Voor het draaien gebruik ik dan ook rustig de beitels die voor metaal bedoeld zijn en laat de 'automaat' z'n werk doen!
Het geluid dat op dit korte filmpje te horen is lijkt op dat van een oude stoommachine of zelfs een trapnaaimachine en juist dat is wat het voor mij zo leuk maakt! Ik weet echt nog niet wat ik met de twee gedraaide rondhouten ga doen, maar ik denk aan een kinderstoeltje voor opa's met kleinkinderen die zo'n stoeltje al lang ontgroeid zijn.

W R I N G V L E U G E L

Het is wonderlijk hoe woorden 'linken'. Voor mij als geïnteresseerde in de luchtvaart is een 'Wringvleugel' een vroege methode om een vliegtuig bestuurbaar te maken. De gebr. Wright maakten er gebruik van, aan oesters zou ik niet zo snel denken.
Chefkok Marcel Schouwenaar is de ontwerper van het oestermes met wringvleugel waar Wouter Klootwijk op 9 oktober in de NRC over schreef.

Onze (APPLE) CHEF van KOOKSTUDIO HEERLIJK & EERLIJK was er snel bij. Hij stuurde de 15e een mailing rond met een speciale aanbieding: het mes + 6 heerlijke oesters. Het mes stond al op mijn verlanglijstje, maar de oesters gaven de doorslag.
Het mes doet wat je er van verwacht: dankzij de wringvleugel is er zonder moeite goed kracht te zetten. De oester gaat snel open, sneller dan ik met andere messen gewend was. Alleen heb ik er spijt van dat ik niet voor de CHEF heb gekozen met het aan twee kanten geslepen mes omdat je nu het mes moet omdraaien om met een gebaar naar rechts de spier door te snijden. Ik begrijp die twee uitvoeringen niet, maar dat zal wel met marketing te maken hebben en daarvan heb ik geen kaas gegeten. Oesterliefhebbers kan ik het zeker aanbevelen!

Volgens dit boek is wringen het 'met een draaiende beweging samen persen'. Dat is niet wat het mes doet en ook de vleugel van de Wright Flyer ook niet. Het gaat dus om 'openwringen', maar we kennen ook de schoen die 'wringt' en dat is juist het tegenovergestelde.

Het zal beide CHEFS worst wezen, als het mes maar verkoopt.

Wat is taal toch leuk!

En, oh ja de oesters (Creuses) waren heerlijk!