Pagina's

18 april, 2013

SCHOUWTJE IN AANBOUW



Ruim een maand geleden waren we bij Arie van de Graaf in Alblasserdam om drie broedkorven voor eenden op te halen. Zijn niet al te grote schuur stond toen vol met bossen wilgenteen en stapels gevlochten korven. Hijzelf zat toen naast een snorrend houtkacheltje te werken aan de laatste korven van het seizoen. Ik vroeg hem toen of hij bestellingen had voor schouwtjes en wanneer hij daar dan aan zou beginnen. Hij dacht dat dat nog wel een maand zou duren. Ik vroeg hem ook of we dan mochten komen kijken.




Een paar dagen terug kregen we een mailtje dat we gisteravond vanaf zeven uur welkom waren. Op een paar losse sprietjes na, was er van het broedkorven vlechten niets meer terug te vinden. Het was nu de werkplaats van een botenbouwer geworden. De hele ruimte wordt nu in beslag genomen door een schouwtje in aanbouw. De bodem en de spanten (hij noemt ze trouwens anders) had hij al samengesteld. Hij werkt met 26 mm dikke planken Noord Europees grenen, ook de balken voor de spanten zijn van grenen. Hij zet ze met een halve verbinding, een druppie lijm en twee spijkers in elkaar. De buitenhoek krijgt een ronde opening (omdat hij dat mooier vind dan recht gezaagd) voor het doorlaten van water. Op de foto boven te zien links van de gehoorbeschermer.
Arie probeert de schouwtjes zo authentiek mogelijk te bouwen, maar schuwt modern gereedschap niet. De bodemplanken zitten met ijzeren doken en teer aan elkaar, ijzer omdat dat zich door roestvorming in het hout vastzet. Om dezelfde reden gebruikt hij ook ijzeren draadnagels.
De plank waar Arie op zit is het tweede boord, de zijkant waarvan de eerste al provisorisch met lijmklemmen op z'n plaats zit. Pas dan tekent hij de ronding af en gaat zagen.




De ronding ontstaat door de buiging van de bodem. De planken worden 'koud' gebogen (dus niet gestoomd) met hulp van twee prachtige 'dommekrachten' aan voor- en achtersteven en een aantal balken tussen plafond en bodem. Die 'kelderwinchen' zijn antiquarisch, ooit volgens mij door een smid gemaakt van balkhout en smeedijzer. Hier is goed te zien hoe ze er uit zien. De volle spanning van de bodem en boorden blijft dus aanwezig in het eindresultaat. Alleen het langdurig 'wateren' zal dat temperen. 
Het zal niemand verbazen dat ik na het zien van Arie's werk met moeite mijzelf kan weerhouden om een kuub Noord Europees grenen te bestellen.



8 opmerkingen:

  1. Dit is iets leuks om te proberen! hoelang is zo'n schouwtje.Al zal het er makkelijker uitzien dan het uiteindelijk is.
    Maar wat moet ik me bij een doken voor stellen? Ik heb op het net gezocht maar kom uit bij muur ankers?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hij noemt het doken, maar het zijn eigenlijk 'duvels' zoals je die van hout kent. Een bronzen of stenen beeld wordt met 'doken' op de sokkel / aan de sokkel vast gemaakt. Die zijn meestal van brons, messing of RVS, omdat roestvorming de steen kan doen barsten (denk aan betonrot). Hij gebruikt ijzeren 'duvels' ,betonijzer van een cm of tien, juist omdat dat roest! Houten duvels zouden doorrotten bij inwateren. De schouwtjes zijn zo lang als de planken die hij kan krijgen, ik dacht zoiets van 5.60 m.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hans Mulder28/4/13 09:51

    Een mooi werkstuk, waar nog lang van kan worden genoten in een waterrijke omgeving.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Helaas heb ik gemerkt dat mijn reactie die hier eerder geplaatst was, is verdwenen!

    Emily

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Vreemd, ik kan geen eerdere reactie vinden...

    BeantwoordenVerwijderen
  6. M'n excuses Berend Peter!
    Ik weet het weer; ik heb wel een reactie geschreven maar uiteindelijk niet verzonden!
    Ik schreef dat Arie v.d. Graaf echt een expert in het bouwen van schouwtjes is. Dit alleen al om het feit dat hij bewust ijzeren draadnagels voor de verbindingen gebruikt. Bij nader inzien kwam ik in mijn reactie 'klem' te zitten omdat ik eigenlijk niet goed begreep wat 'doken' waren. Op internet kwam ik er ook niets over tegen.
    Ik gaf het toen (rond middernacht) maar op en zou de andere ochtend nogmaals proberen m'n reactie beter te verwoorden. Helaas ben ik dat de andere dag helemaal vergeten te doen.

    Emily (die zich in de vorige (en deze reactie) misschien maar beter écht anoniem had kunnen aanmelden... ;-(


    BeantwoordenVerwijderen
  7. Waarschijnlijk viel ik die avond om van de slaap want vanmorgen kwam ik op internet de meest uiteenlopende doken verbindingen tegen! Wat deuvels waren wist ik wel maar dat ik nu zelfs zou weten dat er soms lood aan te pas komt, dat had ik nooit kunnen bevroeden.

    Emily

    BeantwoordenVerwijderen