RIJKSDAALDER 1984

Je stapt uit de auto en doet een vondst, een 'riks' van Bruno uit 1984.

Een jaar of wat geleden heeft het asfalt op onze dijk een nieuwe slijtlaag gekregen, waardoor onze 'stoep' wat opgehoogd moest worden. Dat heeft de gemeente gedaan met gebroken puin met 'schoon verklaring'. Dat wil zeggen dat er dan geen 'verkeerde' (giftige) ongeregeldheden in mogen zitten.

Maar wat er allemaal wel in zit is niet te geloven: restanten elektrapijp, installatiedraad, montagezadels, pluggen, schroeven en bouten en heel veel glas. Al dat materiaal is zoveel door de mangel gehaald dat de scherpe kantjes er af zijn, voor een lekke band hoef je niet bang te zijn.

Maar geld, munten had ik er nog nooit in gevonden, totdat deze riks zich liet zien. Hij zit een beetje vastgebakken in een onduidelijke substantie, het zou asfalt maar ook beton kunnen zijn.

Het is een leuke vondst, die twee en een halve gulden uit 1984 die ik niet schoonmaak, maar bewaar zoals ik hem gevonden heb.

MONDIALE VOETAFDRUK

Omdat ik het niet kan laten.

 

Het is een flinterdun boekje geworden, 32 pagina's dun om precies te zijn. Ik heb zeker gemengde gevoelens over het resultaat, maar toch ben ik een beetje trots op m'n eersteling!

Fotoboeken heb ik al eerder gemaakt via APPLE en de HEMA, maar een z/w tekstboekje had ik nog nooit gemaakt. De tekst is niet niet nieuw, maar het verhaal is volgens sommigen de moeite waard om in gedrukte vorm te verschijnen en ik vind het héél leuk om te doen. Ik heb het via blurb.com gemaakt en laten drukken. Een Amerikaanse organisatie die het heel leuk brengt.

Wat ik mij totaal niet realiseerde toen ik er aan begon, was dat het ook daadwerkelijk in de USA gedrukt wordt!

Als ik via Apple's iPhoto een boek bestel, zie ik alleen maar dat het via Tilburg naar mij komt, maar niet waar het gedrukt is. Toch wel iets dat ik zou willen weten. Ook van de HEMA boeken weet ik niet waar de drukpers staat.

Maar van blurb weet ik het nu: het komt van onbehoorlijk ver! Ik heb 10 boekjes besteld, die kosten met verzendkosten erbij nog geen vijftig euro en deze middag werden ze gebracht. Zes dagen geleden werden ze in California in een doos gestopt en vervolgens zijn ze de halve wereldbol rondgevlogen. En dat allemaal voor nog geen drie euro per boekje.

Mag ik daar nu trots op zijn of moet ik mij schamen?

Eerlijk gezegd weet ik niet meer.

Wat ik wel weet is dat ik het leuk vind om boekjes te maken, net zo leuk als mijn boekjesmakende vrienden het nu leuk vinden om hout te draaien, te schilderen of te verbouwen.

Waar Maas en Waal tezamen komen...

Iedereen met een beetje historisch en geografisch besef kan weten dat bij Loevestein Maas en Waal tezamen komen. Maar er is nog een plek waar de meanderende rivieren elkaar bijna raken en door toedoen van de mens de verbinding ook tot stand is gekomen, dat is even ten noord-oosten van Rossum. Daarvoor is een klein kanaaltje gegraven waarin een sluis is aangebracht, de sluis van St. Andries. Als je van Zaltbommel via de van Heemstrabaan naar Nijmegen rijdt kom je erover heen.

Wij gingen zondag niet zover, bij Rossum  sloegen wij af en reden naar de dijk, omdat wij van een eerdere fietstocht wisten dat daar een grote kolonie ooievaars zit. Ondanks de zon was het een koude middag, de wandeling reikte niet eens tot de uitspanning waar we twee jaar geleden een ijsje kochten.

Maar de nesten met ooievaars die we toen zagen waren ook nu al weer bezet. In de hoogspannigsmast pal langs de dijk zaten op alle nesten vogels en in de lucht cirkelden er vele rond. Het is overigens dezelfde plek waar in 2007 een Apache-helikopter tegen een hoogspanninsmast aanvloog.

Een dijk heeft twee kanten, binnen- en buitendijks en over wat nou wat is valt te twisten. Op de grote rivieren en zeker op de Waal is het erg druk. Voor je het in de gaten hebt, zijn stroomopwaarts en -afwaarts vele schepen gepasseerd.  Eén scheepje viel op door z'n maat, geluid en armoedig ogende opbouw. Het was ook één van de weinige passerende schepen zonder auto op het achterdek. Bij nader onderzoek bleek het een Tsjechisch schip te zijn, de CͮSPL Labe 17, een oude langzaamloper met zo te zien erts als lading. Het scheepje viel in het niet bij alle containerreuzen en zesbaks-duwers met veel zwaardere motoren. De schipper voer akelig dicht onder de wal om passanten de ruimte geven en minder last van de hekgolven te hebben.

GELUKT!!!

 

De temperatuur is vandaag in m'n atelier niet boven de vijf graden uitgestegen, dus het lijmen heb ik maar achterwege gelaten. Maar omdat ik weer kan zagen ben ik toch een stapje verder gekomen. Onder het hakblok komt een lade en daaronder een plateau voor een doos waar het oude papier in kan. Daarvoor kon ik vandaag de plankjes zagen en op dikte schaven. Op de foto zitten ze slechts geklemd, bij de laatste lijmronde (de achterste rij blokken met poten zitten wel aan elkaar, maar nog niet aan de rest van het blok) worden ze met LAMELLO'S en lijm aan de poten verbonden. Dat moet in één keer gebeuren om een hecht geheel te krijgen.

Een hakblok moet 'body' hebben, het moet niet meeveren als er met een flink hakmes op geslagen wordt en het mag ook niet splinteren. Een echt slagersblok weegt een paar honderd kilo.

Die 'body', dat draagvlak krijg je door 'kops' hout te gebruiken. De meeste hakblokken worden gemaakt van beukenhout, een houtsoort die na goede droging niet veel vervormt. De reden dat zo'n blok opgebouwd wordt door kleinere blokken aan elkaar te verbinden is (denk ik) tweeledig. Ten eerste zijn die blokken doorgaans groter dan de doorsnede van een stam, je kunt het dan niet uit één plak van de stam halen en ten tweede is het gewoon sterker en praktischer. Bij de samenstelling van het blok is het zaak de nerf van het hout 'haaks' op elkaar te krijgen, dat vangt niet alleen éénzijdige vervorming op, maar voorkomt ook dat het hakmes 'zich in het hout vastzet'. Sla maar eens met een scherp mes op de kopse kant van een plank, in de ene richting kom je er nauwelijks in en in de andere klief je het hout bijna.

Vroeger werden de blokken van slagershakblokken onderling verbonden door middel van een 'zwaluwstaart' verbinding, ik weet niet eens of ze toen ook verlijmd werden. In plaats van die zwaluwstaarten heb ik nu 'veren' gebruikt van een precies passend latje van kersenhout.

Voor zo'n zwaluwstaartverbinding heb je nog meer materiaal nodig, wat het blok alleen maar duurder maakt.

Omdat ik met het hakblok niet verder kon heb ik het tweede kommetje afgemaakt! Ook bij deze ging het mis toen ik het omdraaide en in de klauwplaat vastzette om de onderkant af te draaien. Gelukkig viel de beschadiging deze keer mee en kon ik het proces afronden. Ik heb het meteen in de olie gezet.

De wand dorst ik niet dunner te maken, want zoals te zien is, treden er ook hier al scheuren op.

Maar toch een leuk resultaat voor een eerste poging, of niet soms?

Soms zit het tegen...

Een week of wat geleden schreef ik over mijn bovenfrees die het had begeven, ik kocht een nieuwe en kon de klus afmaken. Het ging om de gleuven in de blokken essenhout voor het hakblok dat ik aan het maken ben. Het hakblok ben ik ondertussen aanéén aan het lijmen, dat doe ik rij voor rij alleen op die momenten dat het in de werkplaats méér dan 5 graden is, dat schiet dus niet echt op maar ziet er wel mooi uit! En elke keer weer alles goed klemmen.

 

Twee weken terug begaf de hoogte afstelling van mijn cirkelzaagmachine het, dat was de tweede keer in bijna twintig jaar gebruik. Het is slijtage van de trekspindel, maar vooral van de trekbout (messing).
Deze keer heb ik via internet nieuwe onderdelen besteld (wat een gemak) en gisteren kreeg ik ze thuis. Samen met buurman Gerard heb ik de boel weer gemonteerd, maar echt tevreden over het resultaat ben ik nog niet. Maar ik kan weer zagen, ik had nooit gedacht 'm zo te zullen missen!

In de tijd dat ik niet kon zagen of lijmen ben ik weer gaan draaien, bij Baptist in Arnhem kocht een 'meenemer' (links op de hoofdas) en een klein meedraaiend center (rechts op de foto). Die luxe had ik mij nooit eerder veroorloofd.
Bij het hout voor de haard vond ik een brok dat geschikt leek voor een klein schaaltje, zoiets heb ik niet eerder gedraaid. Het is hout van de stoofperenboom uit de dijk die ik een paar jaar terug moest kappen omdat al het leven eruit verdwenen was.
Het draaien ging goed tot het moment dat ik het werkstuk omdraaide en in de grote 3klauwplaat vastzette om de binnenkant uit te kunnen draaien.
De kom in wording schoot uit de klauwen en raakte behoorlijk beschadigd. Binnenshuis (temperatuur verschil) ontstonden er meteen droogscheuren in.
Eigenwijs als ik ben, ben ik gewoon weer opnieuw begonnen met de andere helft van hetzelfde stuk hout, het ziet er nu al mooi uit. Maar tussendoor...
...kon ik weer lijmen, zagen en verder gaan met snoeien op het landje, want ook dat is een maand blijven liggen.
Als ik verder kan met draaien, zal ook het tweede stukje hout gescheurd of vervormd zijn. Maar dat kan ook juist de lol zijn.

Foto aanklikken.

CANAL+ / CANAL -

In het buitengebied waar wij wonen zijn we voor TV ontvangst afhankelijk van een satellietschotel (vroeger een hoge mast met vele sprieten); "de kabel' komt hier niet. De aanbieder van TV via de schotel is CANAL+. Als we zouden willen, kunnen we 'zappen' tussen meer dan 600 kanalen. In de praktijk gebeurt dat natuurlijk zelden of nooit, veel verder dan een aantal zenders 'dicht bij huis' komen we meestal niet. Onder die door ons bekeken zenders zitten de filmkanalen van CANAL + zelf. Het zijn soms naar onze smaak goede films en die worden niet onderbroken door verderfelijke reclame. Maar sinds een paar maanden probeert de aanbieder zijn kijkers duidelijk te maken dat er wat gaat veranderen, dat gaat per telefoon, brief en dmv een lopende tekst in beeld. In het begin was dat een kleine, niet echt storende letter die gebruikt werd in de boodschap en ophield als de film echt begon.

Afgelopen zaterdag echter - we wilden een re-make van Sherlock Holmes zien - bleef de tekst in een zeer groot formaat de hele film in beeld. Een echt storende factor waar we alleen vanaf konden komen door de tekst af te dekken.

De twee gidsen die we naast de krant zo nu en dan raadplegen bleken samen met een stapeltje CD's afdoende te werken. Leuk film kijken was het niet.

Wij zullen echt niet de enigen zijn die zich storen aan deze opdringerige teksten, maar je leest of hoort er nooit wat over. Waarschijnlijk omdat het veel mensen niet eens opvalt omdat bij hen het bewegende beeld als onderdeel van het interieur altijd aanstaat.

HAKWERK / Dendrocopos major

We zien hem het hele jaar rond en horen 'm soms flink te keer gaan in de bomen in en rond onze tuin. Her en der zijn in de wel of niet rotte stammen behoorlijke gaten gehakt op zoek naar larven en insecten. Ik weet ook dat spechten slim zijn en 'klemmende' plekjes zoeken om bijvoorbeeld zoals hier een hazelnoot te fixeren om  hem open te kunnen hakken. Maar zo duidelijk zichtbaar als op de foto had ik het nog nooit gezien.

Dit is één van de drie overgebleven populieren, d.w.z. een stomp van een meter of drie hoog met een paar jonge uitlopers. Een groot deel van de stam is aan het vermolmen, een eldorado dus voor die harde werkers met hun scherpe snavel en harde kop.

Ik ben benieuwd hoe lang die noot daar blijft zitten.

MACHINE toTAAL KADUUK...

Een hakblok maken, het lijkt zo simpel maar is veel moeilijker dan een aanhangertje voor de buurman bouwen. Het probleem loert aan twee kanten. Ondanks mijn semiprofessionele machinepark is het een crime om echt haakse blokjes (75X75X160 m/m) en poten te maken, dat merk je pas als je ze samenvoegt.
Ik heb als eens eerder zo'n hakblok gemaakt waarbij ik de blokken 'koud' (zonder verbinding) tegen elkaar lijmde. Dat blok is - ondanks dat ik dacht dat het Essenhout uitgewerkt was - behoorlijk opengetrokken en als hakblok niet meer bruikbaar.

Nu wil ik ze door middel van een 'veer' (een strookje kersenhout van 6x22x160 mm) met elkaar verbinden. Het gleufje voor de veer moet exact in het midden van het blok zitten en dat bij de meeste blokken aan vier kanten! Ook dat lijkt een simpele handeling, maar is het beslist niet. (Behalve als je kiest voor een ruime gleuf en veel lijm.) Ik probeer het zo strak mogelijk te maken, want dat geeft het fraaiste resultaat. Om dat te bereiken maakte ik met de cirkelzaag een zaagsnede zo goed als in het midden en haal 'm dan over een ingebouwde bovenfrees met een balk als aanslag. Na uren schuiven was de afstelling perfect.

Het ging lang goed, maar aan het eind van de middag begon de meer dan 30 jaar oude MAKITA vreemde geluiden te maken die duiden op kogellager-problemen. Even daarna stopte die abrupt, een stinkende rookwolk achterlatend. Hij zit muurvast en dat met nog zeven blokjes te gaan. Ik heb 'het machien' uit nieuwsgierigheid gedemonteerd om te zien of een lager inderdaad het probleem is. Dat is zo. Ervaring leert dat nieuw kopen voordeliger is dan reparatie. 

Dus voor mij geen slijpmachientjes, maar een nieuwe bovenfrees!

MACHINE-TAAL

Eigenlijk zou ik wel een langzaam lopende 'natte' slijpmachine willen hebben, niet dat ik 'm echt nodig heb maar soms mis ik het wel bij het slijpen van houtbeitels. Ik had ooit een bijna antiek slijpsteentje wat je met handkracht rond moest draaien. Dat werkte wel maar was niet bepaald handig.

Deze Zweedse TORMEK kom je al snel tegen als je op zoek gaat naar zo'n natslijpmachine. Het lijkt een degelijk ding, maar als je de bijbehorende uitleg onder ogen krijgt beginnen je oren te tuiten! Een vertaling waar de Nederlandse importeur zich diep voor moet schamen. Het zou mij de lust kunnen ontnemen met dat ding te werken en dat kan toch echt niet de bedoeling zijn. 

*

Werk voor vertalers...

*

Met de gepatenteerde Tormek bevestiging voor boren DBS-22 kunt u nu verscherp je boortjes met de hoogste precisie. Het optimale punt en de klaring hoeken kan worden ingesteld naar gelang het boren van eis, die afhankelijk is van de boor grootte en het materiaal. U kunt volledig te herstellen versleten boren alsmede gebroken boren tot een perfecte vorm.
U maakt een 4-facet punt dat de ideale snijden prestatie sinds de beitel rand geeft krijgt een punt in plaats van bijna plat als op een groot aantal oefeningen. Een 4-facet punt zal niet lopen en de vereiste stuwkracht is aanzienlijk verminderd in vergelijking met een conventionele conus punt te boren.
Een precisie geslepen facet 4-punt genereert minder warmte en het leven van de oefening is dus ook verlengd.Onafhankelijke tests tonen aan dat een Tormek geslepen boren duurt tot 4 keer langer dan een gloednieuwe conventionele boor ¹.
Door te werken met de wetten van de fysica en koeling continu de rand, is het risico dat het staal wordt oververhit en verliest de hardheid of krijgt micro scheurtjes geëlimineerd. Je hebt volledige controle over alle tijd en kunt zien hoe de verscherping opbrengsten.

SOMS...