*

VISSEN

NZ deel III

*

Als je met een Nieuw Zeelander een afspraak probeert te maken is de kans groot dat hij zegt: sorry ik kan niet want dan ga ik vissen. Er wordt heel veel gevist in Nieuw Zeeland met hengels, lijnen, netten, fuiken en kooien. Op plekken waar veel gevist wordt staan borden met minimum maten van de gangbare soorten en de hoeveelheid die meegenomen mag worden. Er schijnt een hoge boete te staan op overtreding. Opvallend is dat er ook schelpdieren op staan. Bij laag water zie je veel mensen zoeken naar mossels tussen de rotsen en met een stokje steken naar pipis (klein schelpje) in het slik. Ook wij hebben twee keer een maaltje mosselelen van de rotsen geplukt. Niet de Green lipped, maar de gewone blauwe.

Op deze Jetty (pier) stonden en zaten hele families te vissen met hengels en losse lijnen.Een dagje uit met koelbox en picnic mand.

Dit is een van de ruim 25 boten en bootjes van professionele kreeften (Crayfish) vissers op Cape Palliser, het meest zuidelijke stukje noord eiland. Het bijzondere was dat het allemaal verschillende boten waren, op hun eigen trailer en allemaal met een Caterpillar er voor. Deze bulldozers op rupsbanden, van klein tot zeer groot zijn in staat om de trailers met boten en bemanning over het zeer grove keienstrand de zee in en uit te rijden. Omdat de zee er vaak zeer ruw is zijn de trailers behangen met autobanden en ander rubber. Desondanks zien de meeste boten er uit alsof ze dagelijks door een te nauwe steeg worden getrokken.De meeste dozers zien er uit als een bonk roest, een was rose en een ander paars geverfd. De grote gele vooraan is de grootste Komatsu die in de handel is, vertelde ons een (Engelse)beroepsfotograaf die speciaal voor dit monster gekomen was. Hij wist ons ook te vertellen dat er in het dorp maar een bulldozermachinist is die alle dozers weet te rijden.Een zeer belangrijke man dus, met macht.

Een kilometer of 4 verder over de gravel road, voorbij de vuurtoren is een Seal Colony. Zover zijn wij niet eens gekomen. Nog geen kilometer verder, op 100m van de weg was een rotspartij waarvan wij dachten dat er wel eens zeehonden konden zitten. Dat was ook zo, we struikelden er bijna over, zonnebadend en spelend in de golven, we zagen ze ineens overal. En niet alleen die schatjes, maar ook robben van een kilo of 300 (als het niet meer is). Je ziet ze pas als je er bijna op staat en dat is niet altijd een leuke ontmoeting, je schrikt je rot en weet niet hoe snel je weg moet komen.

Een van de mooiste en rustigste campings waar we gestaan hebben ligt aan Anaura Bay, even ten noorden van Gisborne.Het heeft als een van de weinigen een wit strand. Langs het strand staan grote en kleine huizen. De kleine huizen hebben meestal een groententuin en een paar koeien in de wei en zijn (semi)permanent bewoond door Maori, de grotere behoorden aan de blanke Settlers, wiens kinderen het nu voor de vakantie huren.Het land is teruggeven aan de Maori.Maar vissen doen ze allemaal! Deze haaitjes van een meter werden door vliegen en meeuwen belaagd, onduidelijk was of ze nog voor consumptie bedoeld waren.

Aan de andere (west) kant van het eiland stroomt de Mokau een rivier met een rijke historie als transsportmiddel voor hout en vee. Daar is niets meer van over. Nu is de rivier vooral bekend door de Whitebait, het lijkt op een glas aaltje en smaakt nergens naar. Het wordt gevangen vanaf/uit een opstalletje op de kant in een periode van slechts drie maanden. 250 vergunningen zijn er afgegeven, sommigen lopen al meer dan dertig jaar. Het zou een lekkernij moeten zijn volgens sommigen wij kunnen dat niet beamen.

Tot slot mijn eigen vangst.

Wij zaten twee weken in de bach van de familie op Te Maika ver weg van alle winkels. Een plek alleen te bereiken over het water. Na een week waren we door onze vlees voorraad heen en de koelkast op gas was ook niet alles. Bijna alle mannen op Te Maika vissen, vanaf de boot of met een net. In ons huisje lag ook een net met drijvers en ankers. Bij laag water heb ik het net uitgezet op een plek waarvan ik later las dat het niet mocht. Een plek die droog valt.De volgende morgen om zes uur was het weer laag water en konden we zien of we wat gevangen hadden. En dat hadden wij! Twee mullets van een centimeter of 40, de ogen al door de meeuwen verorbert.
Van een buurman leerde ik hoe de vis schoon te maken, het aanwezige rookkastje deed de rest. Ze waren heerlijk!

VANTAGE

*

Een feestelijke tewaterlating.

*

Een zeecontainer heeft altijd haast, is de kop boven een artikel in het BD van vorige week. Op de foto het casco van de Ventage, een zogenaamde containerfeeder bestemd voor de haven van Zeebrugge. Hij ligt op de helling van de voormalige Verolme werf in Heusden. Een werf met een lange geschiedenis van bijna faillissementen en doorstarts. Sinds 2005 gaat het weer goed met de werf, nu onder de naam: Van Sluisvelds Staalbouw. Afgelopen zaterdag was de tewaterlating van het eerste nieuwgebouwde schip, een gebeurtenis waar het publiek volgens een oude traditie welkom bij is. De sprekers waren te lang van stof, maar dat mag voor de eerste keer. De blaaskapel en de twee confetti kanonnen maakten het tot een feestelijke gebeurtenis. Toen de laatste hindernis was weggenomen gleed de Ventage snel en soepel in de Maas. Een vreemde gewaarwording zo een ogenschijnlijk log gevaarte op zijn eigen gewicht van de helling te zien glijden. De helling ligt er nu voor even weer leeg bij, maar het eerste stuk van een tweede feeder ligt al klaar.

*

*

KAURI

*

Tane Mahuta


*

NZ deel II

Wat nu in het Amazone gebied tot een ramp leidt, het kappen van het oerwoud t.b.v. de hout- en papier industrie is in Nieuw Zeeland al een feit. Tot zo'n 100 jaar terug stond de helft van het noord eiland nog vol met 'Native bush' waaronder duizenden Kauri's. Nu zijn er nog een handvol over, allemaal in beschermd gebied. Deze Tane Mahuta staat in het Waipoura Kauri Forest, een National Park onder toezicht van het Department of Conservation (D.O.C.) Veel Nieuw Zeelanders hebben een hekel aan dat D.O.C. omdat het hun inkomen bedreigt.
Deze boom genaamd Tane Mahuta is de grootste nog levende Kauri en is mogelijk meer dan 2000 jaar oud. De plek waar hij staat is bijna heilig maar zeker toeristisch.
De stamhoogte is niet zo imposant met 17.7 m, maar de totale hoogte van 51.5 m en de omvang van 13.8 m maakt je als beschouwer nietig.

Twee jaar terug zag ik de boom ook al, er waren toen wat minder toeristen met flitsende cameraas. Wat mij toen en nu weer het meest fascineerde waren de varens, klimmers, struiken en zelfs boompjes die zich in de 'oksels' van de Kauri nestelden. In al dat groen vogels, kleine zoogdieren en insekten. Een wereld op zich.
Het hout van de Kauri is voor de scheep-en huizenbouw gebruikt. Maar ook voor meubels en geriefhout op farms. Het wordt nu vaak 'hergebruikt' t.b.v. de meubel- en toeristen industrie.
Als de toeristen op de paden blijven kan de boom nog even mee, beter zou zijn de plek uit de folders te halen, de paden te effenen en de souvenirverkoopster een andere baan te geven.

HET WERKT WEER.

NZ deel I

Wat we zo al tegen kwamen op en langs de weg.

Het is moeilijk kiezen uit de ruim 600 fotoos die we maakten op onze ritten door het noord eiland. Ik wilde beginnen met het landschap omdat dat zo gevarieerd is maar mijn mapje 'Landschap' bevat nog steeds te veel fotoos om hier te gebruiken. Het landschap moet maar even wachten.
Nieuw Zeeland kent maar een paar stukken echte snelweg met meerdere banen rond de grote steden, daar is het dan ook zeer druk. Het merendeel van de wegen is eenbaans met inhaal stroken. Vlakke wegen zijn zeldzaam, het merendeel klimt en daalt vaak met 7 a 8% !
Wij hebben bijna 7000 km gereden in onze campervan waarvan het merendeel over rustige, smalle en bochtige wegen. De meeste wegen zijn geasfalteerd maar kunnen ineens overgaan in gravelwegen. 'Washouts', weggeslagen delen weg kom je regelmatig tegen.

Bijna overal in het land zie je schapen en niet alleen in het groen. Bij een kudde als deze gaat er altijd iemand in een auto of op een quad aan vooraf om het verkeer te waarschuwen. Gevaarlijker zijn de talloze los lopende schapen.

De Possum is een pest in NZ. Op elke kilometer weg kom je er wel 10 meestal plat gereden tegen. Deze was nog redelijk gaaf. De Possum komt pas in de schemering te voorschijn, als je hem ziet is het voor het beestje meestal te laat.

Varkens zie je niet veel, zeker niet zo als deze los lopend op de weg.

Ook de wilde geiten en bokken worden als een plaag gezien. Er mag op gejaagd worden. Soms stappen ze mis en vallen. Deze heeft het niet overleefd en lag door vliegen omringt op de weg.

Ergens langs een zeer stil binnen weggetje hingen meer dan dertig huiden op een hek. Het merendeel van wilde geiten en een enkele van een wild zwijn. Ze hingen er al jaren.

Overal in het landschap kom je afgedankte autoos en ander schroot tegen. Soms wordt een ravijn er mee gevuld. Over een paar jaar zijn ze helemaal overgroeid met gras, varens en struiken.
Zo gaat dat als je land genoeg hebt.

OP DE VALREEP

AT THE VERY LAST


*

Op de valreep nog even dit: het verschil tussen het maken van een blog, een beeld, schilderij of een boek is niet zo groot. Je werkt in alle eenzaamheid aan iets waar niemand op zit te wachten. Het werk zelf kan de beeldend kunstenaar niet laten, het verschaft pijn of genot. Als het meezit komen er mensen naar jouw werk kijken of kopen het. Als het tegen zit kost het exposeren meer dan het opbrengt. Uitvoerende kunstenaars zoals musici en acteurs maar ook schrijvers krijgen betaald voor hun prestatie, ook als de uit- of opvoering flopt. Voor mijn soort is het heerlijk te lezen dat er mensen zijn die mij volgen. Volgens de statistieken zijn er gemiddeld 14 terugkerende bezoekers per dag op mijn blog. Het zou aardig zijn als zij dat ook laten merken, door het geven van een commentaar.

But first I'll just squeeze this in: there isn't really such a difference between making a blog, a sculpture, a painting or a book. You work in solitude on something that nobody has asked for. An artist can't stop the urge to create, it gives either pain or pleasure. If you're lucky, people will come and view your work or buy it. If not, exhibiting doesn't cover the costs. Performing artists, like musicians and actors, are paid for their achievements, even if the performance flops. For someone like me, it's gratifying to read that people are following my blog. According to the statistics I have about 14 regular visitors a day. It'd be great if they'd show that by placing comments.

*

Met deze prachtige foto van een Sudanees meisje geleend van Vit Hassan stopt het WERK voorlopig met publiceren. Tot over twee maanden.
Kijk ondertussen naar de rest van zijn foto's.Ze zijn echt prachtig!

With this wonderful photo of a girl from Sudan, borrowed from Vit Hassan, het WERK is temporarily ceasing publication. Be back in two months' time.
In the meantime, take a look at the rest of his photos, they're quite something!

Girl from a Fullani tribe.
They are by origin from countries in Western Africa.

Taken in Eastern Sudan,close to Ethiopia.



*

*


NOKIA

aan/uit
on/off

Een enkele keer kom je nog wel eens een mobieltje tegen zonder dat er een beller aan vast zit. Zoals deze NOKIA. Ik vond hem van de zomer op een parkeerplaats langs de weg ergens in de Vogezen. Er zat gras en modder op. Ondanks dat vuil schitterde hij mij tegemoet. Je gaat meteen van alles fantaseren: is hij bij het uitstappen gevallen zonder dat de eigenaar dat merkte, of van kwaadheid door manlief uit de auto gesmeten omdat vrouwlief de hele rit al zat te bellen (of anders om), was hij al kapot en is hij daarom weggegooid of is hij kapot omdat een andere auto er overheen gereden is?
Na wat geprutst te hebben aan dat ding begon het schermpje te leven, d.w.z. dat er vreemde lijnen, sterren en vlekken te voorschijn kwamen. Lang duurde die pret niet, ik denk dat de vloeibare kristallen te veel door elkaar gesmeten waren. Sindsdien is hij zo dood als een pier. Nieuwsgierig als ik ben heb ik hem vandaag gedemonteerd, daar moest ik wel een speciaal Torx setje voor kopen.
Ik had verder kunnen gaan dan deze zeven onderdelen, maar dan was het echt slopen geworden. Opvallend ten opzichte van al die zeer kleine onderdeeltjes is de maat van de accu. Bijna 1/4 deel van het mobieltje!
Het aan/uit schakelaartje spant de kroon, het "knopje" daarvan is ± 2mm! Een wonder dat die dingen de druk van een mensen vinger overleven. Een nog groter wonder der techniek is, dat dit geen foto's zijn maar scans! (Behalve het knopje.) Ik heb er wel een keukenschort bij gebruikt als extra afdekking van de scannerdeksel.

Once in a blue moon you come across a GSM without somebody holding onto it. Like this NOKIA. Last summer I found it on a parking place somewhere in the Vosges. There was grass and mud on it. Despite the dirt, it lay there shining. You start imagining all kinds of things: did it fall unnoticed when the owner left the car or did the man throw it out of the car in anger because the woman sat telephoning the whole time (or the other way around), was it thrown away because it was broken or is it broken because another car drove over it?
After messing around with the thing the screen started to come to life, i.e. some strange lines, stars and spots appeared. The fun didn't last long though, I think the liquis crystals were mixed up. Since then it is dead as a doornail. Curious as I am I took it apart today, and i had to buy a special Torx set to do so.
I could have gone further than these seven parts but then I really would have destroyed it. The size of the battery is remarkable in comparison to all those tiny parts. Almost 1/4 of the GSM! The on/off switch takes the cake, the 'button' for that is approx. 2 mm!
It's a wonder that the things even survive finger pressure. And an even greater technical wonder is that these aren't photo but only scans! (Except for the switch.) I used an apron to cover the lid of the scanner.

*

*


Roest in ruste

Rust at rest

"Schip op berg", noemde ik dit beeld ruim twintig jaar geleden. Ik had hoog in de heuvels van Toscane midden op een akker een flinke motorboot zien liggen en vroeg mij af wat die boot daar deed. Voor een tentoonstelling in Maastricht heb ik toen een aantal manshoge, beschilderde kartonnen beelden gemaakt met die boot op de berg als uitgangspunt. Later heb ik er eentje omgezet in metaal. De 'berg' maakte ik van rvs en beschilderde die met zwarte acrylverf.
Tot mijn eigen verbazing zit die verf er nog steeds op. De 'boot' lastte ik van 1 en 2 mm plaatstaal in elkaar en beschilderde ook die met acryl. De 1 mm plaat is bijna weggerot, de verf lijkt daar de plaat bijeen te houden. De 2 mm plaat is er nog wat beter aan toe, maar gaat er op den duur ook aan. De holle ruimte is een waar eldorado voor het winterkoninkje geworden. Elke winter zien wij haar of hem het ene gat in en het andere uit gaan. Het holle beeld zit vol met spinnetjes en andere overheerlijke insecten.

Twenty years ago I named this sculpture "Ship on mountain". I had seen a large motorboat lying in the middle of a field high in the hills of Tuscany, and wondered what it was doing there. After that I made several man-sized, painted cardboard sculptures for an exhibition in Maastricht, based on the boat on the mountain. Later, I converted one of them into metal. I made the 'mountain' from stainless steel and painted it with acrylic paint.
To my surprise, the paint is still there. I welded the boat together from 1 and 2 mm steel plate and painted that with acrylic paint too. The 1 mm plate has almost rotted away, it looks as though only the paint is holding it together. The 2 mm plate is in somewhat better condition, but that too is doomed to disappear. The hollow space has become a real eldorado for the wren. Each winter we see him or her go in one hole and come out the other. The hollow sculpture is full of spiders and other delicious insects.

Dit beeldje heeft nooit een titel gekregen. Het is ook gemaakt van 1 mm plaatstaal. Het had te maken met vis en visserij. Het onderste deel van de vissekop, daar waar het regenwater in kon blijven staan, is praktisch weggerot. Maar de rest staat nog fier overeind. De Hedera neemt er langzaam maar zeker bezit van.

This sculpture never got a title. It too is made from 1 mm plate steel. It was about fish and fishing. The lower part of the fish head, where rainwater could collect, has almost rotted away. But the rest still stands proud. Slowly but surely, the ivy is taking over.

Deze had wel een titel maar die ben ik bewust vergeten. Ik maakte het na een overweldigend kerstdiner. Op de tafel lag nog veel meer 'voedsel' dan de drol die er bijna af rolt. Alles overgoten met een kleurig 'sausje'. Het staat al jaren bij de kippen, die het soms gebruiken om onder te schuilen. Zo nu en dan zet ik het weer eens recht.

This one did have a title but I forgot it on purpose. I made it after an abundant Christmas dinner. There was much more 'food' on the table than just the 'turd', which is almost rolling off. All covered in a colourful 'sauce'. It's been standing in the chicken run for years, occasionally they use it for shelter. Every now and then I righten it.

Als laatste dit vorm-experiment, bedoelt als vloerverlichting. Het staat al jaren buiten onder de bomen in de drup. Het is gemaakt van 1,5 mm triplex en zit slechts met nietjes in elkaar!

Finally, this experiment in form, intended as floor lighting. It's been standing outside under the trees for years now, rain dripping on it. It's made from 1,5 mm triplex, held together only by staples!

*

SINAASAPPELPAPIERTJES

FRUIT WRAPPERS

ORANGEPAPIEREN

PAPIERS D'ORANGE

Gelooft u in toeval?

Do you believe in chance?

Er zijn wereldwijd waarschijnlijk heel wat minder mensen die sinaasappelpapiertjes verzamelen dan postzegels of munten. Ik verzamelde ooit treinkaartjes in opdracht van mijn vader, maar dat was omdat hij mij door middel van die kaartjes kon leren lezen, rekenen en mijn geografische kennis opbouwen. Ik heb er nog steeds plezier van. Maar sinaasappelpapiertjes wie spaart dat nou? Marion spaarde postzegels, dat wil zeggen ze had er een doos vol van verder deed ze er niets mee. Maar ze spaarde ook sinaasappelpapiertjes en die gingen keurig in een ringband. Toen ik Lindsey leerde kennen kwam ik er al snel achter dat ze kaartspellen verzamelde, een doos vol. Maar ook, u raad het al, sinaasappelpapiertjes!

Worldwide, there must be far fewer people collecting fruit wrappers than stamps or coins. At one time, on the instructions of my father, I collected train tickets but that was so he could use them to teach me to read, count and build up my geographical knowledge, things which still stand me in good stead. But fruit wrappers - who on earth collects something like that? Marion collected stamps, or rather she had a box full but didn't do anything with them. But she also collected fruit wrappers and did put them properly into a ring binder. When I got to know Lindsey I soon discovered that she collected card games, a box full. But also - who would guess - fruit wrappers!

De verzameling van Marion kan ik niet meer vinden. (Ik hoop de map ooit in een doos tegen te komen.) Wat wel in de boekenkast staat is een boekje dat Marion ooit kocht in het Victoria and Albert Museum in Londen, een uitgave van 1985. (Zie foto boven.) Het museum heeft een collectie historische fruit wrappers. Ik geloof niet dat Marion ooit geweten heeft dat er wereldwijd mischien duizenden verzamelaars zijn van die papiertjes. Daar kom je, dankzij internet achter.
Lindsey 'scoorde' vandaag een aantal voor haar nieuwe exemplaren, die hieronder is er een van.

I can't find Marion's collection (I hope to find the binder sometime, somewhere in a box). But in the bookcase is a little book that Marion once bought in the Victoria and Albert Museum in London, a published in 1985 (see photo above). The museum has a collection of historical fruit wrappers. I don't think Marion ever knew that worldwide there are perhaps thousands of collectors of those bits of paper. That's something you only discover thanks to internet.
Today Lindsey 'scored' a couple of new papers; here is one of them.

Maar sinds zij met haar 'wrappers' het net opgegaan is heeft ze het drukker dan ooit. Rond het papiertje is heel wat gaande, ze heeft nu contact met andere verzamelaars in Nederland, Duitsland, Frankrijk en Canada, bestelt boekjes erover en zet haar dubbele exemplaren op Flickr. Onderstaand boekje kwam gisteren binnen. Een zeer kleurrijke Franse uitgave uit 1991. Daaruit blijkt dat er ook verzamelaars zijn van de stickers die soms op Citrus fruit zitten, maar ook van de opdruk op de kistjes! Er zit er zelfs eentje in Amsterdam wiens keuken ervan uitpuilt.

But since she's gone onto the net with her fruit wrappers she's busier than ever. There's a lot going on in fruit wrapper land, she's now in touch with other collectors in the Netherlands, Germany, France and Canada, orders books on the subject and puts her duplicates on Flickr. The book below arrived yesterday, a colourfully illustrated French publication dating from 1991. It appears there are also collectors of the stickers sometimes to be found on citrus fruit, but also of the printed sides of the boxes! There is even a man in Amsterdam whose kitchen is crammed full of them.

De meeste papiertjes zijn ware kunstwerkjes op de vierkante centimeter.Je kan zien dat de ontwerpers een grote vrijheid kregen, als het maar opvalt lijkt het credo!
Stripfiguurtjes zijn vaak gebruikt, deze Mickey Mouse is van rond 1928. Elders in het boekje staan Kuifje, Flip en King Kong.
Er is zelfs een papiertjesmuseum met de naam OPIUM, zei het virtueel, te vinden op het net.

Most of the wrappers are real works of art ona tvery small area You can see that the makers were given free reign, the motto seems to be: as long as it is conspicuous!
Cartoon figures have often been used. This Mickey Mouse is from about 1928. Elsewhere in the book Tintin, Flip and King Kong can be found.
You can even find a museum - albeit a virtual one - on the net, by the name of OPIUM.

Opvallend is het vele gebruik van een 'Moor', ik hoor het mijn oma nog zeggen, maar in 2006 dreigt zelfs Zwarte Piet niet meer te mogen. Moralisten die we zijn. Laten wij eerlijk zijn en zet eens wit voor zwart in de plaats. Er lopen genoeg 'witten' met gouden oorbellen rond, ik zou geen sinaasappel meer kopen!

The frequent use of a 'Moor' is striking, I can still hear my grandmother say so, but in 2006 even Black Peter threatens to become politically incorrect, moralists that we are. Let's be honest and replace black with white for a change. There are enough 'whites' walking around with gold earrings in, I wouldn't buy another orange!

Deze vriendelijke zwarte man brengt een sapje naar een wit stel, hij doet dat in Californie, 1920. De voorstelling stond op de zijkant van een kistje met citroenen.

This friendly black man is brining a white couple some juice, in California, 1920. This scene was on the side of a lemon box.

"Tom Cat" is van 11 jaar later, 1931. Ook uit Californie, citroenen van Sunkist in een kistje. Sunkist kennen we nog, maar de houten kistjes worden langzaam maar zeker vervangen door kartonnen exemplaren.

Net als de kurk: kunststof voor kurk.

Zouden er verzamelaars zijn?

Als u het weet mag u het zeggen, tot die tijd graag alle sinaasappelpapiertjes deze kant op.


"Tom Cat" dates from 11 years later, 1931. Also from California, lemons from Sunkist in a box. We still remember Sunkist, but the wooden boxes are gradually being replaced by cartons.

Just like the cork: plastic instead of cork.

If you know you may speak, until then all fruit wrappers this way, please.

*

*


22 november 2006

BALKELLENDE

SP down UP

Hij heeft gewonnen, zelfs in mijn van ouds her zwarte kousen gemeente, meer dan verdubbeld van 233 naar 582 stemmen. Ik dacht even dat zijn hart het zou begeven, gelukkig bleef het kloppen. Ik ken de man niet, zal ook nooit lid worden van zijn partij (ook niet van een andere, het woord 'partijlid' alleen al doet mij gruwelen) maar heb wel op hem gestemd omdat ik geen andere keus had. Ik hoop dat zijn club de kans krijgt waar te maken wat ze roepen. Ik adoreer de man niet zoals op onderstaande foto het jonge CDA volk opkijkt naar 'hun' JP. Ik krijg het er benauwd van.

Voor hen die het nog niet ontdekt hebben en denken dat die krantenstukjes niet te lezen zijn, klik ze aan en vergroot ze!

Het helpt echt.

*