KUNSTMARKTEN

foto Kors van Bennekom

Begin zestiger jaren ging ik wel eens kijken op het Rembrandtplein in Amsterdam als daar weer eens schilders op de 'kunstmarkt' voor hun ezels stonden. Na een paar keer rondgelopen en rondgekeken te hebben hoopte ik dat dat wat ik zag, mijn toekomst niet zou zijn.

Met verbazing zag ik hoe een man met met zo'n grote Franse Baret schuin op het wollige grijze hoofd met één grote kwast een heel bos van bladeren voorzag. De man maakte van die landschapjes voor boven de bank of het dressoir. Voor de lucht had hij twee kwasten; één voor het wit en de ander was blauw van de sneldrogende verf. De voorgrond ontstond ook met een paar snelle brede streken van een blokkwast. Voor een enkel detail lagen er een paar penselen. Rond de ezel stond de verkoopvoorraad bijna identieke landschapjes naast een stapeltje nog maagdelijk doeken. Op een enkele uitzondering na kwam de kwaliteit van het werk van zijn collega's niet boven dat van hem uit.  Belangstelling was er echter wel en verkocht werd er ook, niet aan drommen buitenlandse toeristen want die waren er nog niet, maar aan Amsterdammers en 'lui van buiten'.

Marktkramen zag je ook nog niet, het werk stond op ezels of hing aan het hek beschut voor de felle zon door parasols. Afgekeken van Parijs en andere grote steden. De mannen en vrouwen die daar hun werk toonden waren wel mensen die probeerden van hun werk te leven, soms maakten ze in het atelier totaal ander en vaak beter werk.

Op de kunstmarkten van tegenwoordig kom je heel andere mensen tegen met de meest uiteenlopende flauwekul. Het zijn hobbyisten, ze noemen zich nu vrijetijdskunstenaar, vroeger zeiden wij amateur. Het woord Kunst is net als Design verworden tot een verkoop slogan. Het heeft totaal niets meer te maken met de betekenis zoals ik het heb leren kennen. 

Kunstmarkten waren ooit een goedkope plek voor Kunstenaars om hun werk te slijten, maar zijn verworden tot toeristische kermis attracties voor mensen die met het hele gezin graag een dagje uit gaan. De 'vreettenten' draaien een topomzet, de populaire 'kunstamateurs' pikken een graantje mee. Het Grote Publiek geniet, loopt langs en kijkt toe en begint Pierre Janssen te missen om te begrijpen waar het eigenlijk om gaat.