ms Z U I D E R K E R K
brieven

Ik was minderjarig toen ik de reis van mijn leven wilde gaan maken, mijn ouders moesten daarom toestemming geven. Omdat ik niet zeker wist of zij die zouden geven, besloot ik alle stappen te nemen die voor het verkrijgen van een monsterboekje noodzakelijk waren en pas in laatste instantie mijn vader de machtiging te laten tekenen. Tot mijn grote vreugde vonden ook zij dat het dé kans van mijn leven was om iets van de wereld te zien en gaven ondanks de vermeende gevaren van het leven aan boord zonder morren hun toestemming. De reis kon beginnen!

Het contact met het thuisfront ging in 1963 nog via brieven of radiotelegrafie, een marconist was onontbeerlijk. Op mijn 18e verjaardag zaten we ergens op de Indische Oceaan en kreeg ik een telegram van mijn moeder. Mijn moeder moest daarvoor naar het postkantoor om de telegramtekst door te geven. Vervolgens maakte die tekst een lange reis door de ether om door de marconist op de Zuiderkerk opgevangen te worden. Die man plakte het tekststrookje op een van huis meegebracht telegramformulier, plakte het dicht en bracht het naar mij! En ik was er hartstikke blij mee!
Alle andere noemenswaardigheden maar ook flauwekul gingen per brief. Mijn ouders kregen daartoe een lijst met adressen waarnaar zij konden schrijven, mijn moeder maakte daar dankbaar gebruik van, mijn vader heeft nooit een brief geschreven. Wat hij wel gedaan heeft is alle brieven die ik naar huis schreef bewaren om ze een paar jaar voor z'n dood aan mij te geven. Ik ben hem er dankbaar voor.

Dit zijn de boten van de handelaren die voor de 'grote oversteek' langszij kwamen om hun handel aan te prijzen!

Deze man, pikzwart en afkomstig ergens uit Afrika, woonde samen met een maat in de 'laundry', ze spraken nauwelijks Engels en zeker geen Nederlands. Voor ons gevoel waren ze constant stoned, ze kwamen nooit aan dek, laat staan in de messroom en mochten nergens van boord. Geen idee wat en waarvan ze aten. Maar iemand aan boord moet geweten hebben wie en wat ze waren. Voor mij waren ze een raadsel.

Deze prachtige man met hoofddoek is een 'bewaker', ik denk dat hij in Port Said aan boord kwam en er pas in Aden afging. Hij zit bij de gangway en moest er voor zorgen dat er geen vreemde gasten aan boord kwamen, handelaren vielen daar kennelijk niet onder!

%

MS Z U I D E R K E R K

1957-1983

Het bezoek aan de VANTAGE van vorige week bracht nostalgische gevoelens bij mij naar boven. Ik vroeg mij af wat er met de ZUIDERKERK gebeurd was sinds ik daar in 1963 als 'jonge algemene dienst' vier maanden op gevaren had. Toen ik aan boord kwam leek het een oude afgeragde schuit. Nu pas weet ik dat hij in 1957 gebouwd is, hij was dus pas zes jaar in de vaart! Hij was gebouwd voor de NTPM (Nederlandse Tank- en Pakketvaart Maatschappij) en bedoeld voor de lijndienst op Australië. Wij voeren voor de VNS (Vereenigde Nederlandse Scheepvaartmaarschappij) die de Zuiderkerk charterde. Het schip is in 1983, 26 jaar oud, in China gesloopt. Op deze pagina is te zien dat het M(moter)S Zuiderkerk een voorganger had, het S(stoom)S Zuiderkerk dat in 1942 getorpedeerd werd.

Aankomst in (naar ik dacht) Fremantle, West Australië en opgehaald door een tante en mijn daar toevallig aanwezige grootouders. Let op de twee hoofden net boven de kade: dat zijn twee matrozen die staand op een vlot aan het - eeuwige - schilderen zijn.

Het middenschip, van achteren gezien, ligt - als een huis zo vast - aan de kade.

Dit is 'boots' Wildschut met een mok koffie zittend op de rand van het 'zwembad'. Dat zwembad was niet meer dan een grote kist vol met zoet water. Zodra we Aden verlaten hadden werd hij op het dek opgebouwd. Er was een streng regime: eerst mochten de weinige (vrouwelijke) passagiers poedelen en na werktijd pas de bemanning!
De 'boots' ben ik later nog eens tegengekomen op het oude Waterlooplein, als koopman!

Dit was de hut van Jan en mij; de jongen op de achtergrond (zijn naam ben ik vergeten) was een nogal 'bekakt' studentje uit het Gooi. Hij was vaker 'ziek' dan dat hij werkte, daarvoor is hij gestraft. Wij hadden de gewoonte elkaar te knippen, hij is half kaalgeschoren zonder dat hij dat in de gaten had, maar was nooit meer ziek.

In de tropen liep de temperatuur in hutten behoorlijk op, sommigen verkozen de relatieve nachtelijke koelte van de buitenlucht boven de 'kilte' van de airco in de hut. Dit is één van de Hollandse matrozen, ook zijn naam ben ik vergeten, die zijn tukje op de luiken deed met slechts een dun dekentje als matras.

Aan boord was een aantal nationaliteiten, de gezagvoerder en officieren waren Hollands. Als matroos werkten er Hollanders, Spanjaarden, twee Zwitsers en een Belg. In de machinekamer en keuken werkten stateloze Ambonezen en de 'Laundrymen' kwamen uit donker Afrika. De trotse man op de foto was matroos en kwam uit Spanje. Hij kwam niet uit een vissersdorp, zo vertelde hij, maar uit het binnenland. Samen met een landgenoot raapte hij 's morgens de vliegende vissen van het dek en bakte ze als ontbijt. Dat scheelde ons weer het serveren van een gekookt ei.

Mooi landschap
Museumpark garage


?

Het Rotterdamse Museumpark ligt al een tijdje overhoop. Er komt een parkeergarage zodat je als museumbezoeker van buiten de stad op een behoorlijke manier je auto kwijt kunt. Tot voor kort lag de bouw stil en zag de bouwput eruit als een plas water met een laag stinkende algen. Er wordt nu weer volop gewerkt en het water is weggepompt, de opgedroogde algen plooien zich nu over de restanten van planten en andere rommel op de drooggelegde bodem. Lang zal het niet te aanschouwen zijn, binnenkort zullen de graafmachines aan het werk gaan.

Op een stam waar de hele zomer een bak met planten heeft gestaan is in luttele tijd een prachtig geel heuvellandschapje ontstaan. Als ik het grote paddestoelen boek raadpleeg lijkt het zwammetje het meest op de Bisporella citrina.
Maar bij nader onderzoek op Google blijk ik er totaal naast te zitten!
Wie weet wat het wel is mag het zeggen!

@

V A N T A G E

Op 10 februari maakte ik een blog over de tewaterlating van de VANTAGE op de werf in Heusden. Gisteren las ik in het BD dat het in Werkendam afgebouwde containerschip tussen 14 en 17 uur voor het publiek te bezichtigen zou zijn. Dat mochten we niet missen, zo vaak krijg je die kans niet! Het is echt leuk om te ervaren dat je bij een tewaterlating tegen een schip opkijkt en vanaf de brug op het schip neer mag kijken.(De brug is de plek vanwaar het schip gevaren wordt, geen stuurrad meer maar knoppen, knuppeltjes en schermen.) Het enige instrument dat sinds de uitvinding ervan niet noemenswaardig veranderd is, is het cardanisch opgehangen kompas; helaas ben ik vergeten van de aan bak-en stuurboord geplaatste exemplaren een plaatje te maken. De brug, of het stuurhuis, is bij een containerschip behoorlijk hoog: de stuurman moet immers over de - op de luiken geplaatste - containers heen kunnen kijken. In dat stuurhuis zijn ook de verblijven voor de bemanning ondergebracht: de kapitein net onder de brug, de officieren daaronder en de rest van de bemanning op het laagste niveau. Zo zitten ze stuk voor stuk het dichts bij de plek waar ze moeten werken.
Leuk om te zien was dat het publiek vandaag voor een groot deel bestond uit mannen en vrouwen die duidelijk technische interesse toonden, voor het hoe, waar en waarom. Dat is anders bij een tewaterlating, daar komt men voor het spektakel.
Morgen vertrekt de VANTAGE om 14 uur voor zijn maidentrip naar thuishaven Zeebrugge; ik ga toch even kijken naar de afvaart!

+

J E A N T I N G U E L Y

In 1961 zag ik voor het eerst werk van Jean Tinguely op de spraakmakende tentoonstelling 'Bewogen Beweging' in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Ik was nog een groentje in Kunstenland, het zou best eens mijn eerste tentoonstelling van formaat geweest kunnen zijn. Als ik mij goed herinner stond er ook een 'tekenmachine', lange rollen wit papier waarop een mechanische arm krabbels maakte. In de jaren er na ben ik heel wat werk van hem tegengekomen op tentoonstellingen en op pleinen, meestal in de vorm van een water spuitende sculptuur. Een aantal werken die nu in de KUNSTHAL staan kende ik niet. Deze grote kermisachtige installatie kan ik mij niet herinneren evenals onderstaande spiegelopstelling met vele niet stalen onderdelen.

Eigenlijk ging ik vandaag met enige tegenzin naar Rotterdam, ik hoefde Tinguely niet te zien, ik kende het werk wel! Gelukkig heb ik een partner met behoorlijke overredingskracht, anders had ik de mij onbekende werken nooit gezien! Wat ik niet wist was dat de Zwitserse kunstenaar een grote liefhebber van snelheidssporten was. Al in de jaren 60 raakte hij bevriend met coureur Jo Siffert, een plaatsgenoot die tijdens een F1 race de dood vond. Later ontmoette hij zijspanracer René Progin wiens team hij ging sponseren. Hij beschilderde de polyester carrosserie van de zijspanmotoren en de pakken van de coureurs. Van 'oude' racemonsters bouwde hij weer prachtige, bewegende sculpturen.

Wij waren er vroeg bij vanmorgen, de KUNSTHAL was net open. Toch liepen er al grote groepen scholieren rond, driftig schrijvend in schriften en met telefoontjes foto's cq filmpjes makend. Ze hadden grote pret en genoten zichtbaar van al dat vreemde spul.
Een tentoonstelling van werk dat eigenlijk tijdloos is, een tentoonstelling zeer de moeite waard om te gaan zien.

*

W I N T E R L I C H T

Winterlicht is de titel van meerdere boeken en schilderijen, een kerstspel, rouwdrukwerk, gedichten en nog veel meer. Allemaal te vinden via GOOGLE.
Voor ons is het sinds een aantal jaren een lichtslang in de berk, zeker als ook de maan het spelletje meespeelt.

^

Z O M E R P R E T

*

Het portretrecht doorsneden

De discussie over auteursrechten op het internet gaat vooralsnog over tekst, foto's komen later. Maar het 'portretrecht' bestaat al een tijdje. Een fotograaf mag een groep mensen, zoals toeschouwers bij de Sint intocht, hardlopers, voetballers of publiek in een zaal op een foto vastleggen en publiceren zonder al die mensen toestemming te vragen, maar als hij er ééntje uitpikt, een wel dan niet B.N.'er moet hij dat wel doen. En dan vaak ook 'portretrecht' betalen. De fotograaf en de bekende Nederlander worden er dan beter van. De Rechthebbende Niet Bekende Nederlander krijgt, als hij geluk heeft en traceerbaar is, één keer een grijpstuiver en bij veelvuldige herpublicatie een varkentje vol. Voor de goede orde, de foto van de Woerkums bier presenterende monnikken gemaakt door Frank Trommelen had ik zonder vooraf zijn toestemming te vragen op mijn blog gebruikt. Achteraf heb ik die toestemming gevraagd en gekregen. Je weet immers maar nooit. De twee geportretteerden op dit blog wilden best op de foto, maar niet 'en face'! Dan maar doorsneden, bewerkt dus. Komen we bij een heel ander verhaal.

*

Een zonnige, zondige zondag.

Er is een interessante discussie in weblogland aan de gang m.b.t. het auteursrecht. Het gaat om het in een privéblog gebruiken van teksten die door anderen zijn geschreven, schrijvers die dat om den brode doen. Tot voor kort kon je op een persoonlijk blog vrijelijk je gang gaan. Een artikel citeren of in z'n geheel overnemen met bronvermelding, geen haan die er na kraaide. Maar die spontane, onbezorgde en veel plezier opleverende tijd lijkt voorbij!


Deze discussie is waar ik het eigenlijk over wilde hebben, maar het is oppassen geblazen, ik denk te weten waar ik in deze sta, maar het mes snijdt aan twee kanten. Het borrelt, rispt op, maar geeft zich nog niet over. Ik kom er vroeg of laat op terug.

Ondertussen genieten we van het koude, maar mooie novemberweer.

^

D O N K E R E D A G E N

Het is half zes, buiten is het donker, binnen draait prachtige muziek. Vannacht heeft het een paar graden gevroren, in de schaduw is het nog steeds berijpt. Ik heb mij vandaag een paar keer in het zweet gewerkt, de helft van de wilgen op het landje heb ik geknot. Ik heb meer gedaan dan ik mij had voorgenomen, bijna alle afgeknipte of gezaagde takken zijn in de omheining verwerkt. Het wordt een prachtige biotoop voor voor vogels en ander kleingedierte. Normaal doe ik dit werk in januari, maar ik voorzie dat ik er dan niet aan toe kom. De poliepen in mijn blaas zijn van het type dat zich niet uitzaait maar blijken wel al tot aan/in een nier te zitten. Ik moet binnenkort dus weer onder het mes en zal waarschijnlijk met slechts één nier thuiskomen. Dat is niet onoverkomelijk, maar geen leuk idee. Ik moet mijn zinnen dus verzetten.
Hakken, zagen, knippen en vlechten helpt daarbij, morgen ga ik verder.

%