ETALEREN

Etaleren is een vak, een vak dat in een beroepskeuzetest voor mij werd aanbevolen. Gelukkig ben ik het nooit geworden.

Een winkelier wil in een etalage tonen wat hij te bieden heeft, in het Europese westen hebben etaleurs er zo hun eigen draai aangegeven en is de etalage wel een aandachtstrekker geworden, maar producten die binnen te koop zijn, zijn slechts summier aanwezig. De 'Premsela etalages' van de Amsterdamse Bijenkorf waren daar een goed voorbeeld van.

In het oosten en noorden van Europa waren tijdens het communisme etalages een decadente uitspatting van het westen. In West Berlijn is toen het KDW, Kaufhaus des Westen opgericht om de 'Ossies' de ogen uit te steken. De Bijenkorf valt daarbij in het niet.

In Finland hebben wij lang lopen zoeken om een warenhuis te vinden, zij bleken verscholen achter blinde gevels. Door anderen te volgen kwamen wij binnen. Een enkele winkel had een etalage, vaak niet groter dan anderhalve vierkante meter.

In Tsjechië kwamen we deze uitstalkast tegen ( Hojanovice) waarin de winkelier gewoon laat zien wat er binnen te koop is. Geen overbodige mooidoenerij, maar een vliegenmepper, mesje, tuinhandschoenen en haar- clips gewoon tussen de kinderkleding, damesslipjes, bh's en tekensetje.

De Drogerie was gesloten dus het interieur hebben wij helaas gemist.

Op een paar honderd meter afstand van deze winkel hebben wij in een hotel-restaurant een warme Tsjechiese lunche genomen die ons uiteindelijk niet echt beviel. Ook de (jonge) bediening was niet erg toeschietelijk. Onaardig en niet echt geïnteresseerd, zo van: "wat komen jullie hier doen?" Maar de prijs was ongelooflijk laag: € 6.50 voor twee maaltijden en bier, het uurloon moet behoorlijk laag liggen.

Gelukkig hebben wij het ook anders meegemaakt en echt niet alleen in de toeristencentra.

TREKKER

Het zag er niet naar uit dat er recent met deze trekker gewerkt was, maar het gras er onder was wel gemaaid.

De avond en nacht die wij op deze prachtige camping doorbrachten was verre van rustig te noemen. Ik stond net buiten twee vers (één welgemikte tik met een stok en het leven verdween) gekochte forellen schoon te maken toen het noodweer losbarstte. In het droge Huuske heeft L. er een fantastische maaltijd van gemaakt.

De trekker stond ook buiten en zal dat waarschijnlijk ook altijd doen. 

De camping is in Hollandse handen, de trekker waarschijnlijk ook. Maar de stoere trekker is ontegenzeggelijk het product van Tsjechiese zelfbouw, een vorm van zelfbouw die we in het westen niet of nauwelijks tegenkomen maar waar ik 'snotterend' van kan genieten. De man of vrouw die dit voertuig in elkaar heeft gezet heeft in ieder geval aan de buitenkant geprobeerd er iets van te maken.

In de 'cabine' onderdelen van gesloopte auto's, de bedrading was wat slordig en de zitting meer dan 'sleets', maar waarschijnlijk zal het gaan rijden mits je de juiste draden tegen elkaar aan houdt.

CESSNA 172 OK-VKF

De behoefte om zelf te leren vliegen heb ik nooit gehad, maar alle vormen van 'het door de lucht voortbewegen' heeft altijd mijn interesse gehad.
In het restaurantje van de Euro Air Camping bij Vrchlabi in Tsjechië spraken wij een Hollandse man die 'voor geen goud' in een vliegtuig zou stappen. De best aardige camping was gesitueerd op het terrein van een vliegschool, het vernieuwde sanitair met nog herkenbare trekjes van het vorige bewind was nog niet af, waarschijnlijk zal het nog lang in dat stadium blijven.
Aan de andere kant van de weg was het een komen en gaan van sportvliegtuigen. Bekende modellen, maar ook wonderlijke zelfbouw 'kisten'.
We vertelden de man in het restaurant dat we van plan waren een rondvlucht te maken om het landschap van bovenaf te bekijken. Bij het idee alleen al zat hij te huiveren.
Volgens het bord en de folders bij het vliegveldje zou het mogelijk zijn tot 18.00 uur te boeken, maar toen wij dat om 17.00 uur probeerden was het toestel al opgeborgen en de piloot naar huis. De volgende morgen was het grijs weer en de man waarbij je moest boeken in geen velden of wegen te zien. We besloten ter plekke in ons Huuske te ontbijten en af te wachten.
Er stopte een auto met CZ nummerbord waar een ouder echtpaar uitstapte, de man vroeg ons in het Duits of er iemand was en of wij een rondvlucht wilden. Na ons bevestigende antwoord stapte hij resoluut het terrein op en verdween in een hangar. Na een minuut of tien kwam hij terug en zei dat de piloot ons zou komen halen. De piloot was een aardige zestiger die een paar woorden Duits sprak maar nog minder Engels, wat toch vreemd is voor een vlieger. Aan het neuswiel trok hij een Cessna naar buiten en hielp hij ons met instappen. Na enig geharrewar hadden wij de heupgordels om en startte hij de motor. L. had op de achterbank het rijk alleen en ik moest mijn benen 'kort' houden om niet per ongeluk de pedalen te beroeren. Hobbelend taxieden wij naar het begin van de grasbaan. Een kort radiocontact en een blik naar alle kanten en de rondvlucht kon beginnen. De startbaan liep een beetje helling af waardoor de aanloop kort was. Het stijgen van een sportvliegtuigje geeft mij altijd het gevoel van een 2cv die de helling niet opkomt. De allereerste keer dat ik in zo'n ding mee vloog vertrouwde ik het ook voor geen cent en dacht eerder terug te vallen dan hoger te komen. Nu weet ik beter maar heb nog steeds de neiging 'even te helpen duwen'.
De piloot vertelde dat we vlogen in een Cessna 172, een veel gebouwd en betrouwbaar toestel. Het zicht was niet optimaal, maar er was genoeg te zien. Al klimmend verzeilden we in de wolken en liet het zicht door de ruit te wensen over, maar de piloot gaf geen krimp. We vlogen naar de toppen van de ons omringende beboste bergen en daalden af naar de Skoda fabrieken. Wij voelden ons dwergen boven het Reuzengebergte. Een half uurtje is zo voorbij, voor we het wisten werd het gas teruggenomen en zakten we weer terug naar de grasbaan. Weer een mooie ervaring rijker. Op de grond vertelde de piloot trots dat hij al vanaf zijn veertiende vloog, hoeveel uren en hoeveel starts. Begonnen met zweefvliegen, dan 'onder dienst' zijn brevetten gehaald en militair gevlogen, waarschijnlijk ook in een Yak, ik ben vergeten het hem te vragen. Nu doet hij rond- en zakelijke vluchten en nog steeds met heel veel plezier. We verstonden elkaar niet best maar begrepen elkaar des temeer.